Bilim insanları, Dünya yüzeyinde ilk çiçeklerin Erken Jura döneminde ortaya çıktığına dair güçlü veriler sunan bir bitki fosilini tanılamayı başardı. eLife‘da yayımlanan araştırmaya göre, çiçekli bitkilerin ortaya çıkışı yaklaşık 174 milyon yıl önce gerçekleşti.
Şimdiye kadar anjiyospermlerin yani çiçekli bitkilerin 130 milyon yıldan daha uzun bir geçmişe sahip olmadıkları düşünülüyordu. Ne var ki, mevcut araştırmada keşfedilen kendine has özellikleri ile Nanjinganthus dendrostyla adı verilen yeni çiçek türü, günümüzde büyük oranda kabul edilmiş olan bitki evrimi tezlerini ciddi anlamda tekrar sorguluyor. Buna göre de, çiçekli bitkiler sanılandan 50 milyon yıl daha önce ortaya çıkmış olmalı.
Nanjinganthus aynı zamanda, bahsi geçen mevcut tezlerin neredeyse hepsi için bir anlamda beklenmedik karakteristiğe de sahip.
Anjiyospermler, şüphesiz bitkiler aleminin önemli üyelerinden biridir. Öyle ki, çiçeklerinde üreme organlarını bulundurmaları ve çoğunlukla hermafrodit olmaları dolayısıyla bitki evrimine kendi içinde bulundukları güzergah için oldukça zorlu ve ilginç bir yol kattıkları kesin. Ne var ki, tüm bu özellikler evrimsel biyologlar için anjiyospermlerin kökenini bir tartışma konusu olmaktan ileri gitmemesine sebep oluyordu.
Bu tezlerin en geçerli olanlarına göre bile, anjiyosperm kökeninin 130 milyon yıldan daha önceye gitmeyeceği sanılıyordu. Şimdi ise bunun hatalı olduğu, neredeyse en etkili delillerden biri ile yani fosil kaydı ile gün yüzüne çıkarıldı. Ancak araştırmacılar hala çiçeklerin tam olarak nerede ve nasıl ortaya çıkmış olabileceklerini kestiremiyor. Çünkü, şu an için çiçekler Kretase içerisinde birçok çiçeğin bir anda ortaya çıktığı görülüyor.
Çin’de bulunan Nanjing Institute of Geology and Paleontology’den araştırmacı Qiang Fu’ya göre, özellikle de daha eski jeolojik zamanlardan kayıtlar ile çiçek fosilleri üzerine çalışmak bu sorulara cevap bulmanın en iyi yolu gibi görünüyor.
Araştırmada Güney Xiangshan Oluşumu olarak bilinen Nanjing’deki taş yüzleklerinden toplamda 34 kaya içerisinden bulunan 198 çiçeğe ait 264 örnek incelendi. Kalıntılar Erken Jura epokuna ait. Fosillerin bolluğu sayesinde araştırmacılar bazılarından kesitler alarak daha detaylı mikroskopik incelemelerde kullandı ve farklı açılarda, değişen büyütme oranlarında görüntüler elde etti.
Bu görüntülerin yardımı ile, Nanjinganthus dendrostyla özellikle de şekil ve yapı itibari ile modellendi ve baştan kuruldu.
Anjiyospermlerin temel özelliği, ‘anjiyo-ovul’ adı verilen tamamen kapalı yumurtalıklara sahip olmalarıdır. Bunlar polen saçılımı ve döllenme öncesindeki tohum öncülleridir. Mevcut araştırmada baştan kurulan çiçeğin kase şeklinde bir çiçek tablasına ve yumurtalık çatısına sahip olduğu ve bu yapıların birlikte ovulları ve tohumları kapladığı gözlemlendi. Şu ana kadar Orta ve Geç Jura epoklarına ait anjiyospermlerin varlığı bilinse de, Nanjinganthus’un kendine has ve ayırt edici özellikleri dolayısıyla yeni bir tür çiçekli bitki olduğu açıklandı.
Keşfi gerçekleştiren ekip şimdi de bu grubun ya monofiletik olduğunu yani Nanjinganthus’un kendinden sonraki diğer tüm türlere köken olmuş bir grup olmasını ya da polifiletik yani evrimsel olarak yok olduktan sonra kendinden sonraki türler ile bir alakası olmadığını açıklamaya çalışacak.
Not: Resimdeki çiçek Nanjinganthus çiçeği değildir.
Kaynak:https://elifesciences.org/for-the-press/23106e89/fossils-suggest-flowers-originated-50-million-years-earlier-than-thought